3D MODELLEME
Gerçekte var olan veya olmayan üç boyutlu modellerin bilgisayar ortamında üç boyutlu olarak hazırlanması 3D modelleme ile
olur. 3D modelleme mimariden mühendisliğe, bilgisayar oyunlarından animasyonlara, sinema filmlerinden mobilya tasarımına pek çok
farklı çalışma alanında aktif olarak kullanılır.
3D Modelleme Nedir?
Bilgisayar grafikleri kullanılarak gerçek dünyadaki herhangi bir nesnenin üç boyutlu olarak dijital dünyada oluşturulmasına 3D modelleme
denir. 3D modelleme, canlı veya cansız herhangi bir nesnenin 3D bilgisayar grafikleriyle matematiksel olarak modelinin oluşturulması
sürecinin tamamıdır.
3D modelleme
teknikleriyle hazırlanan ürün 3D model olarak adlandırılır. Bir 3D model bilgisayar simülasyonları ile hareketli animasyona
dönüştürülebileceği gibi 3D rendering adı verilen tekniklerle de görselleştirilebilir. 3D modelleme ile oluşturulan model aynı
zamanda popülerliği giderek artan bir teknoloji olan 3D baskı teknolojisi ile fiziksel olarak oluşturulabilir.
Modelleme için özel olarak kullanılan programlarla 3D modeller otomatik veya manuel olarak yaratılabilir. Manüel olarak yapılan 3D modelleme işlemlerinde hazırlanan model tıpkı bir heykel gibi adım adım işlenerek ortaya çıkarılır.
3D modeller
, bilgisayar ortamındaki üç boyutlu eksende noktaların birbiri arasındaki ilişkilerinin matematiksel olarak girilmesi ile oluşturulur. Üçgenler, çizgiler ve eğimli yüzeylerin oluşturulduğu noktalar grubu 3D modellemenin temelidir. 3D modeller elle oluşturulabildiği gibi belli bir
algoritmaya bağlı otomatik olarak veya 3D tarayıcılar ile taranarak oluşturulabilir.
3D Modelleme Çeşitleri
3D modelleme
, üretimi yapılacak bir ürünün üretim yapılmadan dijital olarak üç boyutlu olarak tasarlanması için kullanılabilir. Diğer yandan mimari yapıların üç boyutlu modelleri de 3D modelleme programları ile etkili bir biçimde hazırlanabilir, böylece büyük yatırımlarla
yapılacak olan yapıların tamamlandıktan sonraki görünüşü daha proje aşamasında elde edilir. Endüstriyel anlamda üretimin mümkün olduğu hemen hemen her
alanda kullanılan 3D modelleme, eğlence sektöründe de oldukça yaygın olarak kullanılır. Sinema filmleri, animasyonlar ve oyun grafiklerinin pek çoğu da 3D modelleme ile hazırlanır.
3D Mimari Modelleme
Mimarinin her alanında 3D modelleme tekniklerinden faydalanılır. Mimari yapıların inşasına başlanmadan önce proje aşamasında müşterilere sunulması da 3D
modelleme sayesinde olur. 3D mimari modelleme ile hazırlanan ve gerçeği ile aynı boyutlara sahip olan 3D modeller ile
yapının tamamlanmış hali oluşturulabilir. Hazırlanan modeller rendering adı verilen ve 3D modellerde sıklıkla kullanılan görselleştirme
teknikleri ile daha gerçekçi bir görünüme kavuşur.
3D Bina Modelleme
Mimaride en çok tasarımı yapılan yapı türü olan binalar insanların içerisinde vakit geçirdiği ve yaşamlarının önemli bölümünü kapsayan
önemli yapılardır. Sosyal ve aile yaşamının vazgeçilmez unsuru olan binalar da 3D bina modelleme programları ile modellenebilir. Binalarınşekli, dokusu, rengi, yapıldığı malzemenin gerçeğine uygun olarak tasarlandığı bina modelleme ile konutların yanı sıra tiyatro, sinema, hastane gibi kamuya açık binaların 3D modellemesi de yapılabilir.
3D mimari modelleme ile 3D bina modelleme dışında stadyum, gökdelen, köprü gibi yapılar da modellenebilir.
3D İnsan Modelleme
3D modelleme programları ile bilgisayar destekli olarak insan modelleme işlemleri de yapılabilir. 3D insan modelleme ile
herhangi bir insanın tüm fiziksel özellikleri bilgisayar ortamında modellenebilir.
3D insan modelleme
pek çok farklı sektörde kullanılmaktadır. Oyun ve animasyon sektörü bunların başında gelir. Video oyunlarında yer alan karakterlerin üç boyutlu modelleri 3D insan modelleme teknikleri ile hazırlanır. Oyunların yanı sıra sinema ve animasyon
sektöründe de insan modellerinden faydalanılır. 3D modelleme programları ile insanların modelleri gerçeğe uygun olarak
modellenirken insanların anatomik özellikleri de bu modele uygulanabilir. Böylece bilgisayar ortamında hazırlanan 3D insan modelleri
gerçek bir insan gibi hareket edebilir hale gelir.
3D insan modelleme elle yapılabileceği gibi pek çok açıdan aynı anda görüntü alan 3D tarayıcılar ile de yapılabilir. Hastanelerde
kullanılan MR cihazları da 3D tarayıcıların eski bir örneğidir. 3D tarayıcı ile otomatik olarak oluşturulan 3D insan modelleri üzerinde
çeşitli bilgisayar programları ile düzenleme yapmak mümkündür.
3D Max Modelleme
Üç boyutlu modelleme
konusunda en çok kullanılan programların başında gelen 3D Studio Max programıinsan modelleme, mimari modelleme, karakter modelleme gibi modelleme türlerinde oldukça başarılı sonuçlar verir. Vektör tabanlı olan 3ds Max programı ile basit geometrilerden başlayarak karmaşık geometride modeller elde edilebilir. Kullanıcılar
tarafından hazırlanan 3D modellerin kolay birkaç adımla animasyona da dönüştürülebildiği 3D Max programı, 3D modelleme konusunda en çok
bilinen programların başında gelir. 3D Studio Max programı mimari, film efektleri, endüstriyel tasarım gibi alanlarda yaygın
olarak kullanılmaktadır.
3D modelleme
için dünya üzerinde yaygın olarak kullanılan programlardan bir diğeri ise AutoCAD programıdır. Temelde bir CAD programı olan AutoCAD
programı genellikle üretim ve mimari alanlarında 3D modeller hazırlamak için kullanılır. 3D Max programındaki gibi yüzey modelleme özelliği bulunmayan AutoCAD programında buna rağmen kompleks geometrideki modellerin hazırlanması mümkündür.
Endüstriyel ürünler, makine, mobilya, mekatronik
gibi sektörlerde kullanılan bir başka 3D modelleme programı ise SolidWorks programıdır. AutoCAD programı ile benzer
özelliklere sahip olan SolidWorks programı ile etkili katı modeller oluşturulabilir. Daha çok mühendislik uygulamalarında
kullanılan SolidWorks programı ile hazırlanan 3D modeller üzerinde çeşitli dayanıklılık analizleri de yapılabilir.
3D modelleme
programları arasında basit ve kullanışlı arayüzü ile dikkat çeken SketchUp programı ile birkaç tıklama ile 3D modeller
oluşturulabilir. Diğer pek çok karmaşık 3D modelleme programı ile hazırlanan modellerle aynı düzeyde modellerin pratik bir şekilde oluşturulabildiği
SketchUp, profesyonel kullanıcılar tarafından da tercih edilmektedir.
Dünya üzerinde yaygın olarak kullanılan 3D modelleme programlarının bilinmesi kullanıcıların birbirleri ile etkileşimli olarak
çalışmalarına olanak sağlar. Bunun yanında programların resmi internet sitelerindeki model kütüphanelerinde kullanıcıların birbirleriyle ücretsiz olarak
paylaştıkları 3D modelleme örnekleri bulunmaktadır. Kullanıcılar bu örnek 3D modeller üzerinde düzenlemeler yaparak
program üzerindeki yetkiliklerini geliştirebilir.
3D Modelleme Eğitimi
Bir nesnenin bilgisayar grafikleri kullanılarak üç boyutlu olarak oluşturulması işleminin tamamı 3D modelleme eğitimi ile öğrenilebilir.
Kullanıcıların çalıştığı sektöre göre öğrenecekleri 3D modelleme programı değişiklik gösterebilir.Animasyon, oyun yapımı ve mimari sektörlerinde yer alan kullanıcılar 3D Studio Max eğitimi alabilirler.3ds Max dersleri ile kullanıcılar aktif olarak üç boyutlu modeller oluşturabilir, modeller üzerinde animasyonlar hazırlayabilir ve çalışmalarını görselleştirebilirler.
Makine, mobilyacılık, endüstriyel ürün tasarımı
gibi sektörlerde çalışmalar hazırlayan kullanıcılar AutoCAD, CATIA veya SolidWorks eğitimi alabilirler. Üretim alanında 3D modelleme işlerinde etkin olarak kullanılan bu programlar CNC gibi sayısal işleme tezgahlarını da desteklediği için
modeli hazırlanan ürünün üretim aşamasında kullanıcılara büyük kolaylıklar sağlar.
Basit ve profesyonel 3D modelleme çözümü için SketchUp eğitimleri de tercih edilebilir. SketchUp eğitimleri ile 3D model hazırlama, model düzenleme, görselleştirme gibi temel 3D modelleme tekniklerini öğrenirler.
Temel 3D modelleme programlarının yanında pek çok güncel program 3D modelleme kursları ile öğrenilebilir.3D modelleme dersleri esnasında modelleme konusunda deneyimli eğitmenler tarafından interaktif bir biçimde verilen 3D modelleme eğitimi, kullanıcıların 3D modellemeyi ayrıntılı ve etkili bir biçimde öğrenmesini sağlar.